အီရန္စစ္ဆင္ေရး ၿပန္ေလယဥ္တစ္စီးႏွင့္ အမွတ္တရ..

Lockeed Martin EC-130E

အခုၿမင္ေန၇တဲ့ေလယဥ္ကေတာ့ အီရန္မွာဆင္ႏြဲခ့ဲၿပီး မေအာင္ၿမင္ခဲ့တဲ့ Operation Eagle Claw မွာပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္၊ ၁၉၇၉ခု ႏို၀င္ဘာလ ၄ရက္ေန႕မွာ အီရန္ေက်ာင္းသားတပ္က အေမရိကန္သံရံုးကို ၀င္စီးၿပီး အေမရိကန္ ၆၆ ေယာက္ (52 ၀န္ထမ္း) ကို ၿပန္ေပးဆြဲထားခဲ့တာကို ၀င္ကယ္တဲ့ စစ္ဆင္ေရးပါ..၊ အဲ့ဒီစစ္ဆင္ေရးမွာ ၊အာအိပ္-၅၃-ဒီ ရဟတ္ယဥ္ ၈စီး ၊ အမ္စီ-၁၃၀ အီး သံုးစင္း၊ အီးစီ-၁၃၀ အီး သံုးစင္းပါ၀င္ခဲ့ၿပီး အခုၿမင္ရတဲ့ ဒီေလယဥ္ အီးစီ-၁၃၀ အီး ၆၂-၁၈၅၇ ကေတာ့ အဲ့ဒီအထဲက တစ္စီးပါ၊ စစ္ဆင္ေရး လ်ိဳ႕၀ွက္နာမည္က Republic 5 ပါ၊

၁၉၆၃ ၾသဂုတ္လ လမွာ အေမရိကန္ေလတပ္က စီ-၁၃၀ အီး ကို စသံုးခဲ့သည္၊ ၁၉၆၇ ဇြန္လမွာ ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမွုလုပ္ၿပီး Airborne Battlefield command center (ABCC) အၿဖစ္သံုးခဲ့၊ ေနာက္ပိုင္း ဒီဇိုင္းအနည္းငယ္ေၿပာင္းၿပီး စီ-၁၃၀-အီး-တူး ၿဖစ္လာခဲ့၊ ထိုင္းေလတပ္အေၿခစိုက္စခန္းမွာ ထိုင္ၿပီး 7th ACCS ကြန္ထရိုးစင္တာအၿဖစ္သံုးခဲ့၊ ဗီယက္နမ္စစ္ တိုက္ပြဲကာလ မွာ ေလယဥ္ ၂စီးကို အလွည့္က် ကြန္မန္းစင္တာ အေနၿဖင့္္ ၂၄ နာရီ ပတ္လံုးအသံုးၿပဳ႕ခဲ့သည္၊ ေလယဥ္သက္တန္း ၁၀ ႏွစ္မွာ ပ်ံသန္းခ်ိန္နာရီေပါင္း ၂ ေသာင္းနီးပါးထိရွိခဲ့၊ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္မွာေတာ့ စီ-၁၃၀ အီး ေလယဥ္ကို အီးစီ-၁၃၀ အီးအၿဖစ္ အဆင့္ၿမင့္ခဲ့ၿပီး ေလထဲမွာပါဆီၿဖည့္ႏိုင္လာခဲ့သည္၊
အီရန္မွာ ဓားစားခံ ေတြကယ္ဖို႕အေၿခအေနမ်ိဳးစံုအတြက္ ကယ္ဆယ္ေရးအစီအစဥ္ကို ၅လ ၾကာေလ့က်င့္ခဲ့ၾကပါတယ္၊

အီရန္ႏိုင္ငံထဲက ဒဲဇတ္-၀မ္း လို႕သတ္မွတ္ထားတဲ့ေနရာ ကို ပထမအဆင့္ ေလယဥ္ေတြေရာက္ေအာင္သြား ၿပီးရင္ ေနာက္တဆင့္ တီဟီရန္ၿမိဳ႕နားက ဒဲဇတ္-တူး ေနရာ ကို အေရာက္သြားၿပီး ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္မယ့္ ႏွစ္ည အစီအစဥ္ပါ၊ ေအာ္ပေရးရွင္းမစခင္ သံုးပတ္အလိုမွာ ဒဲဇတ္၀မ္း ေနရာကို စီအိုင္ေအ က ေလယဥ္ဆင္းဖို႕ ညၾကည့္မွန္နဲ႕ၾကည့္မွ ၿမင္ႏိုင္မယ့္ အင္ဖရာ အခ်က္ၿပမီးေတြတပ္ဆင္၊ ေၿမၿပင္အေၿခအေနကို စစ္ေဆးၿပီး သဲနမူနာေတြပါယူထားၾကပါတယ္..၊ ဒါေပမယ့္ ေအာ္ပေရးရွင္းမစခင္မွာဘဲ သဲမွုန္တိုင္းတိုက္ၿပီး အေၿပာင္းအလဲေတြၿဖစ္သြားပါတယ္..၊ အာအိပ္ ရဟတ္ယဥ္ ၈ စီးမွာ ၅စီးဘဲ အေကာင္းေရာက္လာပါတယ္..၊ အဆိုးဆံုးကေတာ့ အီးစီ-၁၃၀ အီးတစီးနဲ႕ အာအိပ္တစ္စီး ကြင္းထဲမွာဘဲ ခ်ိပ္မိၿပီး ေပါက္ကြဲလို႕ ၈ေယာက္က်ဆံုးပါတယ္၊ ဒီလိုနဲ႕ ေအာ္ပေရးရွင္းကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ရၿပီး ဒဲဇတ္-၀မ္းကေန လွည့္ၿပန္ခဲ့ရပါတယ္..၊
သမၼတ ဂ်င္မီကာတာက သူ႕သက္တန္းမကုန္ခင္ ဓားစားခံေတြကယ္ထုတ္ႏိုင္ဖို႕ ခ်က္ခ်င္း ဒုတိယအစီအစဥ္ကို စပါတယ္..၊အဲ့ဒီအစီအစဥ္မွာ တပ္မတစ္ခုစာေလာက္ထိၾကီးက်ယ္ၿပီး ေလယဥ္ အစီး ငါးဆယ္ေလာက္ထိပါဖို႕ရွိပါတယ္..၊ေနာက္ဆံုးေတာ့ သူ႕သက္တန္းကုန္ဆံုးအၿပီး မိနစ္ပိုင္းမွာဘဲ ရက္ေပါင္း ၄၄၄ၾကာ ဓားစာခံေတြ ၿပန္လြတ္္ပါတယ္..၊
အီရန္သမၼတ ခိုေမနီကေတာ့ ဂ်င္မီကာတာကို ရွုပ္ခ်ၿပီး ဖရားသခင္က သဲနဲ႕ပတ္ၿပီး အီရန္ကို ကာကြယ္ခဲ့တယ္လို႕ဆိုပါတယ္၊ ၁၉၉၇ မွာ သဲမုန္တိုင္းဆိုတဲ့ရုပ္ရွင္ကို အီရန္ကရိုက္ကူးခဲ့ၿပီး၊ အီရန္အဆိုေတာ္ ဟာမတ္ဇာမာနီက မုန္တိုင္းနဲ႕သီဆိုၿခင္း သီခ်င္းကို ဆိုခဲ့ပါတယ္..၊
အေမရိကန္ဘက္ကသံုးသတ္ခ်က္အရ ရဟတ္ယဥ္ေမာင္းသမားေတြဟာ ညပိုင္းအနိမ့္ပ်ံသန္းမွု႕နဲ႕ ေခတ္မွီ အင္ဖရာအခ်က္ၿပမွုကြ်မ္းက်င္မွု႕မရွိလို႕သံုးသပ္ၿပီး အထူးေလေက်ာင္းေအာ္ပေရးရွင္းအဖြဲ႕ (SOAR) night stalkers ဖြဲ႕ၿပီး ေခတ္မွီ အထူး ေလ့က်င့္မွု႕ေတြစလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္၊ ဒါေတာင္ ယေန႕ေခတ္ ဘင္လာဒင္ေအာ္ပေရးရွင္းမွာ ရဟတ္ယဥ္ပ်က္က်တာ ၿဖစ္ခဲ့ပါေသးတယ္..၊
အခုၿမင္ရတဲ့ republic 5 ေလယဥ္ဟာ အီ၇န္က ေနာက္ဆံုးမွၿပန္ထြက္ခဲ့တဲ့ေလယဥ္ပါ၊ သဲကုန္းနဲ႕ ရွုပ္တိုက္မိၿပီး ပ်က္က်မလိုၿဖစ္ခဲ့ပါေသးတယ္၊
ကိုမ်ိဳး (yanmyo123.blogspot.com)