၀င္ေၾကးနဲ႕ဓာတ္ပံုအေၾကာင္း တေစ့တစ္ေစာင္း..

ဓာတ္ပံုအေၾကာင္းတစ္ပိုင္းတစ္စဖတ္လိုက္ရလို႕ ေကာက္ေရးလိုက္တယ္..ဒီလိုဗ်..၊

အေမရိကန္မွာ ၿပခန္းဆိုတာေတြ အမ်ားၾကီးရွိတယ္..၊ ဘယ္ေလာက္ေတာင္မ်ားသလည္းဆိုရင္ တခါက ၿမန္မာၿပည္က အလည္လာတဲ့ အန္ကယ္ၾကီးတစ္ေယာက္ ေတာင္ကာရိုလိုင္းနား ပင္လယ္ကမ္းေၿခသြားလည္ရင္း ၿပခန္းတခုမွာထူးဆန္းေသာ ၀တ္စံုမ်ား ဆိုလို႕၀င္ၾကည့္ေတာ့ ၿမန္မာၿပည္က တိုင္းရင္းသား၀တ္စံုေတြၿဖစ္ေနတယ္တဲ့..၊

ရွမ္းတိုက္ပံုေတြပါသလို ၿမန္မာ သတင္းစာ အေဟာင္းေတြေရာပါတယ္တဲ့၊ ဘာမဟုတ္တဲ့ ၿပခန္းအေသးအမြားေတြမွ အမ်ားၾကီး လုပ္စားေနၾကတာ..၊ အပန္းေၿဖေနရာလိုမ်ိဳးေတြမွာ ဆို ပိုဆိုးတယ္..၊ အဲ့ဒါေတြသာလိုက္ၾကည့္ရရင္ ၀င္ေၾကးနဲ႕တင္ ပါသမွ်ေၿပာင္မယ္..၊ အထဲေရာက္ေတာ့လည္း ဘာမွမဟုတ္ပါဘူး..၊ ၀င္ေၾကးကအနည္းဆံုး ေဒၚလာ ၂၀၊ ၂၅ ရွိတတ္တယ္၊ ဓာတ္ပံု ဗြီဒီယို မရိုက္ရတဲ့ေနရာေတြရွိတယ္..၊ ဓာတ္ပံုရိုက္ရင္ ဖလက္မဖြင့္ရတဲ့ေနရာေတြရွိတယ္ (အခ်ိဳ႕ ခ်က္ပ္ေက်ာင္းေတြ၊ ၿပခန္းေတြ)၊ ထြိဳင္ေပါ့ မယူူရတဲ့ေနရာေတြရွိတယ္..၊

အေမရိကန္နဲ႕ အေတာ္မ်ားမ်ားႏိုင္ငံေတြမွာ သံုးတဲ့ ဥပေဒအၾကမ္းဖ်င္းကေတာ့..၊ အမ်ားနဲ႕ဆိုင္တဲ့ေနရာေတြ (Public) မွာ စိတ္ၾကိဳက္ ဓာတ္ပံုရိုက္ခြင့္ရွိတယ္..(ဥပမာ..Street Photography)၊ Shopping mall လို ေနရာေတြမွာ ရိုက္ရင္ ကိုယ့္မိသားစု သူငယ္ခ်င္းစသည္ၿဖင့္ ကိုရိုက္ေပးလို႕ရေပမယ့္ ဆိုင္ေတြ၊ အၿပင္အဆင္ေတြကိုရိုက္ခြင့္မရွိဘူး၊ တခါက ေမာ တခုမွာ ခပ္တည္တည္နဲ႕ လိုက္ရိုက္ေနေတာ့ လံုၿခံဳေရးကလာေၿပာတယ္..၊ အတင္းအၾကပ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး၊ အခုလည္းေနရာတစ္ကာရိုက္တာပါဘဲ..၊ မရိုက္ရရင္ လာေၿပာေပါ့ဗ်ာ.. ေနရာတစ္ကာ ဆိုင္းဘုတ္ေရွာက္မဖတ္ႏိုင္ဘူး..၊ အလကားေၿပာတာပါ .. လာေၿပာေတာ့ ေဆာရီး ေပါ့ဗ်ာ..၊ ဘယ္သူမွ မရိုင္းပါဘူး၊ ဓာတ္ပံုဆရာဆိုတာ သူမ်ားမၿမင္ေသးတာ မေရာက္ေသးတာ မေတ႕ြေသးတာ ေဒါင့္စံုက ရွာႏိုင္ ရိုက္ႏိုင္ တင္ၿပႏိုင္မွ ဓာတ္ပံုဆရာၿဖစ္မွာကိုးဗ်.. ဒါေၾကာင့္မို႕ ဆရာစစ္စစ္ၿဖစ္ေအာင္ အခုဓာတ္ပံုရိုက္တာ ခဏရပ္ၿပီး အၿမင္ဆန္းေတြရေအာင္ ေရာဂနဲ႕ ကင္းမီးေကာက္ေထာင္ ေလ့ၾကင့္ေနတယ္.. ေနာက္တာပါ..၊

အေဆာက္အဦးေတြ လူေတြဓာတ္ပံု၇ိုက္ၿပီး ေရာငး္ၿပီး၀င္ေငြရွာခ်င္ရင္ Property release (အေဆာက္အဦးလိုသက္မဲ့ရိုက္ရင္), Model release (လူ၊ ပိုင္ရွင္ရွိတိရိစၦာန္ ရိုက္ရင္) ဆိုတဲ့ သေဘာတူခြင့္ၿပဳေၾကာင္းလက္မွတ္လိုတယ္..၊ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ေနာက္မွေတြ႕လာလို႕ တရားစြဲခံရရင္ ဓာတ္ပံုတစ္ပံုအတြက္ေဒၚလာ ေသာင္းဂဏန္းေလာက္ထိ ကုန္သြားႏိုင္တယ္..(ဥပမာ လက္ကမ္းေၾကာ္ၿငာတစ္ခုမွာ သြားထဲ့လိုက္မိရင၊္ေစ်းကေတာ့ အစားစားေပါ့ဗ်ာ ေသာင္းဂဏန္းက ကြ်န္ေတာ္ေတာင္းခ်င္တာေရးထားတာ.. )၊ ဒီေတာ့ Commercial နဲ႕ Personal ကြဲဖို႕လည္းလိုတယ္..၊ အမ်ားအားၿဖင့္ ပါစင္နယ္ဆို ကိစၥမရွိပါ၊ ေတာ္ၾကာ ငါ့ဓာတ္ပံုၾကီး သူ႕ဘေလာ့၊ ေဖ့ဘုတ္မွာ ပါသြားၿပီ တရားစြဲမယ္သြားမလုပ္နဲ႕ဦး နားရင္းအုပ္ခံေနရဦးမယ္..၊ ဒီေတာ့ Editorial ဆိုတာလည္းရွိေသးတယ္..၊ ဒါက Release မလိုဘူး..ဥပမာ.. လူတစ္စုအဖြဲ႕ဖြဲ႕ၿပီး ေမ်ာက္အခြင့္အေရး ဆႏၵၿပေနတာ ကြ်န္ေတာ္၇ိုက္ၿပီး သတင္းစာမွာ သြားေရာင္းစားလိုက္တာမ်ိဳး..၊

(၂၀၁၄ ၾသဂုတ္လခန္႕က)ဟိုတစ္ေလာတုန္းကဆို အေမ၇ိကန္က ေတာေတာင္ရူ႕ခင္းေတြကို ဓာတ္ပံုရိုက္ခြင့္အတြက္ သီးသန္႕လိုင္စင္ထပ္တင္ဖို႕နဲ႕၊ အကယ္လို႕ ေတာထဲမွာ DSLR ကင္မရာတစ္လံုးနဲ႕ဓာတ္ပံုရိုက္တာေတြ႕ရင္ ဒဏ္ေငြ ေဒၚလာတစ္ေထာင္ခ်ဖို႕လုပ္ဖူးတယ္..၊

ေရးရင္ေတာ့ အမ်ားၾကီးဘဲ..၊ အဓိကေၿပာခ်င္တာကေတာ့.. အခုဆိုၿမန္မာၿပည္ကို ႏိုင္ငံတကာက ေၾကးစားဓာတ္ပံုဆရာေတြအမ်ားၾကီးအလုအရက္လာေနၾကၿပီ..၊ ၿမန္မာၿပည္က ကမၻာေပၚမွာ ဓာတ္ပံုအစားဆံုးတိုင္းၿပည္၊ ဒီေတာ့ ဓာတ္ပံုဆရာေတြက ခရီးသြားလုပ္ငန္းနဲ႕တြဲၿပီး ၀ါ့ေရွာ့ေတြလုပ္ၾကတယ္၊ ၿမန္မာၿပည္ကို သာမန္ခရီးသြားတစ္ေယာက္ကို ေလယဥ္ခ မပါ ၁၄ ၇က္ ကို ေဒၚလာ ၃၅၀၀ ေလာက္ယူတယ္၊ ဓာတ္ပံု၀ါ့ေရွာ့ဆိုရင္ေတာ့ ၇ ရက္တစ္ပတ္ကိုဘဲ ေဒၚလာ ၄၅၀၀ ေလာက္ယူတယ္ဆိုဘဲ..၊ 

သူ႕ေစ်းနဲ႕သူေပါ့ဗ်ာ..၊ ဓာတ္ပံုဆရာတစ္ေယာက္ေရးထားတာ ဖတ္လိုက္ရတယ္.. ဦးပိန္တံတားမွာ ကေလးေတြကို တစ္ေယာက္တစ္ေဒၚလာေလာက္ေပးရိုက္လို႕ရဆိုဘဲ..၊ Model release ကိုေတာ့ ဂိုက္ကို ေပးထိုးခိုင္းလို႕ရတယ္တဲ့..၊ ဒါကေတာ့ ဘာမွ မေၿပာလိုပါဘူး..၊ ဒီမွာေတာ့ နာမည္ မၾကီးေသးတဲ့ ဓာတ္ပံုဆရာနဲ႕ ေမာဒယ္ အလကားအလဲအလွည္ ရိုက္တာမ်ိဳးရွိတယ္..၊ ဓာတ္ပံုဆရာလည္း ပံုရ ေမာ္ဒယ္လည္း ေၾကာ္ၿငာရ..၊

ေၿပာခ်င္တာကေတာ့ ၿမန္မာ့ ရူ႕ခင္းေတြက သိပ္ကိုအဖိုးတန္ပါတယ္..၊ လူတိုင္းလည္း ဓာတ္ပံုမရိုက္ရဆိုတာထက္ သတ္မွတ္ေၾကးေပးၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္၇ိုက္ခ်င္ပါတယ္..၊

ဥပမာ..အိမ္နဲ႕နီးေပမယ့္ ဓာတ္ပံုမရိုက္ရလို႕ ကြ်န္ေတာ္မသြားတဲ့ေနရာတစ္ခုရွိတယ္..၊

အိမ္နဲ႕ မနီးမေ၀းက ဘိစ္မိုးလ္ ေရွးအိမ္ၾကီးဆိုရင္ ၀င္ေၾကးက တစ္ေယာက္ ေဒၚလာ ၆၀ေလာက္ရွိတယ္..၊

 ေၾကာ္ၿငာကလည္း ေကာင္းတယ္..၊ အေမရိကန္ရဲ႕ အၾကီးဆံုးအိမ္ၾကီးဆိုၿပီး ေၾကာ္ၿငာထားတာ..၊ တခ်ိန္ကေတာ့ ဟုတ္ေကာင္းဟုတ္ခဲ့မွာၿဖစ္ေပမယ့္ အခုေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး၊ သူ႕ထက္အမ်ားၾကီး ၾကီးတဲ့ အိမ္ေတြ ကာလီဖိုးနီးယားမွာ အမ်ားၾကီးပါ..၊ အဲ့ဒီအိမ္ၾကီးကို သြားရင္ အၿပင္ကေနဘဲရိုက္လို႕ရမယ္ အထဲမွာ ေပးမရိုက္ဘူး..၊ အိမ္ကို ၾကည့္ရံုသက္သက္ ၀ိုင္ေလးတစ္ခြက္ေလာက္နဲ႕ ေတာ့ မသြားဘူးဆိုၿပီးအခုထိမေရာက္ၿဖစ္ေသးဘူး..၊ 

ဘာသမိုင္း၀င္ အေဆာက္အဦးမွ လည္းမဟုတ္ေပမယ့္ လွလို႕..ကင္မရာတစ္လံုး တစ္ရာေပးဆိုရင္ေတာင္သြားရိုက္ၿဖစ္ဦးမယ္..၊ အမွတ္တရ ပစၥည္းတစ္ခုေတာင္ ၄၀ ၊ ၅၀ ရွိတာ..၊ ဒါနဲ႕ ဒီမွာေတာ့(အေမ၇ိကန္မွာ) ကင္မရာဖိုးပိုက္ဆံထပ္ေပးရတာေတာ့ မၾကံဳဘူးဖူးဗ်..၊ ရိုက္လို႕ရတယ္.. မရဘူးဘဲေတြ႕ေနၾက..၊ ပရိုကင္မရာအေကာင္းစား ေပးမယူတာမ်ိဳးရွိတယ္..၊ ဒါေပမယ့္ စည္းကမ္းေတြကို ၾကိဳအသိေပးထားတာ အေကာင္းဆံုးဘဲ မဟုတ္လို႕ အနားေရာက္မွ ပိုက္ဆံထပ္ေတာင္းရင္ေတာ့ အညစ္ခံရတယ္လို႕ယူဆၿပီး တစ္ၿပားမွမေပးခ်င္ဘူး၊ အေမရိကန္မွာ ဒါမ်ိဳးေတြရွိတယ္ ဥပမာ အင္တာနက္ တလ ေဒၚလာ ၁၄ ဆိုလို ၀မ္းသာအားရယူလိုက္တာ တပ္ဆင္ခ၊ ေမာ္ဒန္ငွားခဆိုၿပီး ေစ်းတင္ၿပီးထပ္ေတာင္းေတာ့ သာမာန္တစ္လ ၄၅ ေဒၚလာတန္ထပ္ပိုကုန္သြားတာမ်ိဳးရွိတယ္ ၊ဒါကလည္း ကိုယ့္ အရပ္ကိုယ့္ဥပေဒ ဘာမွေၿပာစရာမရွိပါဘူး..၊ 

ၿမန္မာၿပည္က သမိုင္း၀င္ ေဆာ္ဘြားအိမ္လို ဟာမ်ိဳးေတြကို သြားလည္ရင္ဘယ္ေလာက္ေပးရမလည္းေတာ့ မသိပါ..၊

အေမရိကန္မွာ လိုင္စင္ယူထားတဲ့ ဓာတ္ပံုသမားတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ဗဟုသုတအၿဖစ္ ရွယ္တဲ့သေဘာပါ..၊

အမ်ားၾကီးလည္းမေရးႏိုင္သလို..၊ ပံုေတြကိုေတာ့ အေထာက္အထားသေဘာမ်ိဳး ၾကံုသလို ၿဖတ္ယူတင္ၿပလိုက္ရပါတယ္..၊ 

မူရင္းလင့္ 
https://roadtrippers.com/blog/national-forest-service-will-soon-fine-photographs-1000-for-taking-pictures 
http://www.biltmore.com/