ဘယ္လိုလူစားလဲ

ကၽြန္ေတာ္မႏွစ္က UNC (University of North Carolina at Chapel Hill) မွာတက္ခဲ့ရတဲ့ သင္တန္းတခု ကေတာ့ ကုိယ္္ဘယ္လို personality လဲဆိုတာကိိုကိုယ့္ဟာကိုသိရွိဖို႕ရန္ႏွင့္ အဲ့ဒီကေနဘယ္လို လူမ်ိဳးကဘယ္လိုမ်ိဳးဆံုးၿဖတ္တတ္တယ္၊ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႕သတင္းအခ်က္အလက္ ေတြကိုရယူတတ္တယ္၊ သူ႕ရဲ႕ စြမ္းအားေတြကိုဘယ္ ကေနရယူတယ္ နဲ႕ လူေနထိုင္မႈ ပံုစံဘယ္လိုရွိတယ္ဆိုတာကိုေလ့လာတာပါ၊ တခ်ိဳ႕လည္းသိၿပီးၿဖစ္ပါလိမ့္မယ္ မသိေသးတဲ့သူ ေတြအတြက္သိသေလာက္ၿပန္လည္တင္ၿပလိုက္ပါတယ္၊



ဒီလို "ပါစင္နယ္လတီ" ကိုတိုင္းတာတဲ့ေနရာမွာ indicator ပံုစံမ်ိဳးစံုရွိ္ပါတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္ေလ့လာ ခဲ့တာကေတာ့ Myers-Briggs Type Indicator (MBTI) ရဲ႕ပံုစံပါ၊
ဒီ စံညႊန္းေတြကို ၿပဳ႕စု႕ခဲ့တဲ့ Katharine Cook Briggs နဲ႕ Isabel Briggs Myers တို႕ဟာ သားအမိေတာ္ပါတယ္၊ သူတို႕ႏွစ္ေယာက္လံုးဟာ စိတ္ပညာကို ပံုစံတက်သင္ၾကားလာခဲ့သူေတြလည္းမဟုတ္ပါဘူး၊ 1920 ခုကာလေတြမွာ Katherine Briggs က Carl Jung ရဲ႕စာေတြကိုေလ့လာခဲ့ရာကေန innate type preferences (ေမြးရာပါသဘာဝ အၾကိဳက္ပံုစံမ်ား) သီအိုရီကိုအေၿခခံၿပီး ၿပဳ႕စုခဲ့တာၿဖစ္ပါတယ္၊ ၁၉၄၀ ခုေလာက္မွာ လက္ေတြ႕စတင္အသံုးၿပဳ႕ခဲ့ၿပီး ၁၉၅၀ ခုေလာက္ကစၿပီးေတာ့ အေမရိကန္တဝန္းကတကၠသိုလ္ေတြအေတာ္မ်ားမ်ားမွာအသံုးၿပဳ႕လာပါတယ္၊



မိမိဘယ္လိုလူလဲဆိုတာစမ္းသပ္ဖို႕ ေနရာကို ဒီစာရဲ႕တစ္ေနရာမွာ လင့္ေဖာ္ၿပေပးထားပါတယ္၊

ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကေတာ့ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ပိုၿပီးသတိၿပဳမိလာေစဖို႕ နဲ႕ ကိုယ္ရဲ႕ရပ္္တည္ခ်က္ အၿမင္ကိုပိုမိုခိုင္မာလာေစဖို႕၊ ေနာက္ၿပီးလူေတြတစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ စြမ္းအင္ရယူရာမွာ သတင္းအခ်က္အလက္စုေဆာင္းရယူရာမွာ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ခ်တဲ့အခါမွာ နဲ႕ ေနထိုင္မႈပံုစံေတြ ဟာ ဘယ္လိုမ်ိဳးကြဲၿပားၿခားနားသလဲဆိုတာကိုေလ့လာသိရွိဖို႕ရန္၊ အဲ့ဒီလို သိရွိလာၿပီးရင္ မိမိကိုယ္ကိုၿမင့္တင္ဖို႕ ဒီအသိေတြကိုလက္ေတြ႕မိမိကိုယ္တိုင္နဲ႕ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းနယ္ပါယ္အသီးသီးမွာ အသံုးခ်ႏိုင္ေစရန္ တို႕ၿဖစ္ပါတယ္၊
လူေတြရဲ႕တစ္ဦးခ်င္းစီအၾကိဳက္မတူမႈေတြကိုနားလည္ဖို႕၊မိမိနဲ႕အကိုက္ညီဆံုးအသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းပညာကိုေရြး ခ်ယ္ႏိုင္ဖို႕၊ အၿခားလူေတြနဲ႕ဆက္ဆံရာမွာ နားလည္မႈပိုရွိလာေစဖို႕ တၿခားလူေတြရဲ႕ မတူကြဲၿပားၿခားနားမႈကို တန္ဖိုးထားနားလည္လာေစဖို႕၊ တစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ဆက္ဆံရာမွာ ပိုမိုအၿပဳသေဘာေဆာင္ႏိုင္လာေစဖို႕ဆိုတဲ့ ကနဦးရည္မွန္းခ်က္ေတြလည္းရွိပါတယ္၊ ၁၉၄၀ ခုႏွစ္ကထဲကစတင္တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ Center for the Application of Psychological Type (CAPT) ဆိုတဲ့အဖြဲ႕ဟာလည္း ယေန႕ထိ သုေတသနေတြဆက္လက္လုပ္ကိုင္ေနၾကပါတယ္၊
သူတို႕ရဲ႕တိုင္းတာမႈစံညႊန္းေတြဟာ တၿခားစံညႊန္းေတြထက္ပိုၿပီး ခိုင္မာမႈရွိတယ္၊


ေနာက္ၿပီးပို စိတ္ခ်ရၿပီး လူၾကိဳက္မ်ားတယ္လို႕ဆိုပါတယ္၊ ၆၅ ကေန ၈၅ (တခ်ိဳ႕ကလည္း ၉၀ ရာႏႈန္းအထက္)ရာႏွုန္းမွန္ကန္မႈရွိတယ္လို႕လဲေရးထားပါတယ္၊ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ရီပို႕ ကိုနမႈနာေဖာ္ၿပေပးလိုက္ပါတယ္၊

ေၿပာရရင္ေတာ့.. အဲ..အေၿပာခင္ဒါေလးအရင္စမ္းၾကည့္ပါဦး (MBTI ပံုစံေတာ့မဟုတ္ေသးပါဘူး)

စမ္းၿပီးရင္ဆက္ရေအာင္ပါ..
လူေတြဟာဘယ္လို စြမ္းအင္ေတြရသလဲဆိုတာမွာ ႏွစ္မ်ိဳးခြဲပါတယ္၊ Extraversion (E) နဲ႕ Introversion (I) တို႕ၿဖစ္ပါတယ္၊ (အေပၚက စမ္းသပ္တဲ့ပံုစံမွာ E type စာလံုးေပါင္းမတူတာကိုေတာ့ ထားလိုက္ပါ)
Extravert (E) ေတြကေတာ့ ၿပင္ပေလာကကိုအာရံုစိုက္ပါတယ္၊ အဓိကအာရံုလႈံေဆာ္မႈေတြကၿပင္ပကလာပါတယ္၊ စြမ္းအားေတြကို တၿခားလူေတြ ၿပင္ပအေတြ႕အၾကံဳေတြဆီကေနရယူပါတယ္၊ ၿပင္ပနဲ႕ဆက္ဆံရာမွာ စတင္လႈပ္ရွားလံႈ႕ေဆာ္ရာမွာေတာ္သူေတြၿဖစ္ၾကပါတယ္၊ သူတို႕စိတ္ဝင္စားတဲ့ အရာေတြ (ဘာသာရပ္ေတြ) ကက်ယ္ၿပန္႕ပါတယ္၊ လူေတြနဲ႕ေၿပာဆိုဆက္ဆံရာမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ပြင့္လင္းမႈရွိပါတယ္၊ သူတို႕ပံုစံက စတင္ေၿပာဆိုမယ္ ၿပီးေတာ့ တံု႕ၿပန္မယ္ ၿပီးရင္ တစ္ခါဆက္ၿပီးအေၾကာင္းအရာေတြကိုဦးေဆာင္စတင္ပါမယ္၊ လူေတြနဲ႕ေၿပာဆိုေနစဥ္မွာ တစ္ၿပိဳင္နက္ထဲ စဥ္းစားေတြေခၚတတ္ပါတယ္၊ လူေတြကို စတင္မိတ္ေဆြဖြဲ႕မယ့္သူမ်ိဳးၿဖစ္ပါတယ္၊ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းမ်ားက်ယ္ၿပန္႕မ်ားၿပားစြာရွိသူမ်ားၿဖစ္ပါတယ္၊ လူမႈဆက္ဆန္ေရးေကာင္းသူမ်ားၿဖစ္ပါတယ္၊ စကားေၿပာဆိုရတာနဲ႕ နားေထာင္ရတာကိုၾကိဳက္ႏွစ္သက္ပါတယ္၊

Introvert (I) ေတြကေတာ့ E ေတြနဲ႕ေၿပာင္းၿပန္ပါ၊ အာရံုလံႈေဆာ္မႈေတြက မိမိဘာသာေတြးေခၚမႈေတြ တံု႕ၿပန္မႈေတြကေန (အတြင္းပိုင္းက)စတင္ပါမယ္၊ မိမိဘာသာစြမ္းအားေတြကို မိမိအေတြ႕အၾကံဳအေတြးအေခၚေတြကေနရယူတတ္ပါတယ၊္
အလိုက္သင့္တံု႕ၿပန္ရာမွာ သူမ်ားေၿပာတာကိုေဝဖန္ပိုင္းၿခားရာမွာေတာ္တဲ့သူေတြၿဖစ္ပါတယ္၊
နက္နက္နဲနဲေတြးေခၚရတဲအလုပ္မ်ိဳးကိုပိုစိတ္ဝင္စားၾကပါတယ္၊ လူေတြနဲ႕ဆက္ဆံရာမွာ မိမိမသိသူ မယံုၾကည္ေသးသူေတြနဲ႕ေတြ႕ရင္ႏွုတ္ဆိပ္ေနတတ္ပါတယ္၊ သူတို႕ပံုစံက သူမ်ားေၿပာတာကို တုန္႕ၿပန္မယ္၊ ၿပန္လည္စတင္ေၿပာဆိုေကာင္းေၿပာဆိုႏိုင္ေပမယ့္ သူမ်ားကိုဘဲတုန္႕ၿပန္ေၿပာမယ္ဆိုတဲ့လူမ်ိဳးေတြပါ၊ တေယာက္ထဲ စဥ္းစားေတြးေခၚတဲ့ေနရာမွာေတာ့အေကာင္းဆံုးပါဘဲ၊ မိမိယံုၾကည္ရသူေတြနဲ႕သာအၿမင္ၿခင္းဖလွယ္တတ္ပါတယ္၊ ေယဘူယ်အားၿဖင့္ေတာ့ သူမ်ားကလာၿပီးစကားစမိတ္ဆက္လာတာကို ေစာင့္ေနတတ္ပါတယ္၊ နက္နက္နဲနဲခင္မင္ရတဲ့ မိတ္ေဆြအနည္းငယ္ဘဲထားတတ္ပါတယ္ အဲဒီမိတ္ေဆြကလည္းတကယ့္မိသားစုလိုရင္းနီးသူမ်ိဳးၿဖစ္ပါမယ္၊ အထူးသၿဖင့္ စာေရး စာဖတ္တာကို ထာသနာထံုပါတယ္ (ဘေလာက္ေရးေနသူမ်ားၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္)၊

ေနာက္တစ္မ်ိဳးကေတာ့ လူေတြဘယ္လိုမ်ိဳးပံုစံနဲ႕သတင္းအခ်က္အလက္ေတြရယူသလဲဆိုတဲ့ ေနရာမွာလည္းႏွစ္မ်ိဳးခြဲ ထားပါတယ္၊ Sensing (S) နဲ႕ Intuition (N) တို႕ၿဖစ္ပါတယ္၊
Sensing (S) ကေတာ့ သတင္းေတြကိုရယူရာမွာ ၿမင္တာ၊ ၾကားတာ၊ ခံစားသိရွိတာ၊ အရသာ နဲ႕ အနံ စတဲ့ အာရံုငါးပါးကိုအသံုးၿပဳပါတယ္၊ သိရွိၿပီးသားအခ်က္ေတြကို အေၿခခံၿပီးကိုင္တြယ္ ပါတယ္၊ လက္ရွိအေၿခအေနမွာ (ပစၥဳပန္မွာ) ေနထိုင္သူမ်ားၿဖစ္ပါတယ္၊ လက္ရွိအေၿခအေန ေပ်ာ္ရႊင္မႈကိုဘဲအာရံုစိုက္ပါတယ္၊ လက္ေတြ႕ ဘဝအေတြ႕အၾကံဳေတြကို အေၿခခံၿပီးဘဲယံုတတ္ပါတယ္၊ ခိုင္မာမႈကိုၾကိဳက္ႏွစ္သက္သူေတြၿဖစ္ပါတယ္၊
Intuition (N) ေတြကေတာ့ ဆဌမအာရံုကိုအေၿခခံၿပီး သတင္းေတြကို ေဝဖန္ပိုင္းၿခားပါတယ္ (ခံစားေတြးၿမင္တာမ်ိဳး)၊ ၿဖစ္ႏိုင္ေၿခရွိမႈေတြကိုကိုင္တြယ္ရတာၾကိဳက္ပါတယ္ (ခ်ဲထိုးတာမ်ိဳးေနမွာေပါ့)၊ အနာဂတ္ကာလကိုေတြးထင္ေပ်ာ္ရႊင္ၿပီးေနထိုင္ပါတယ္၊ လက္ေတြ႕အေတြ႕အၾကံဳေတြထက္ သီအိုရီေတြကို ပိုယံုၾကည္တတ္ၾကပါတယ္၊

ေနာက္ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ေတြကိုဘယ္လိုခ်တတ္သလဲဆိုတာနဲပတ္သတ္ၿပီးေတာ့ Thinking (T) နဲ႕ Feeling (F) ဆိုၿပီးႏွစ္မ်ိဳးခြဲၿပန္ပါတယ္၊
Thinking (T) ကေတာ့ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ခ်တဲ့ေနရာမွာ က်ိဳးေၾကာင္းစပ္ဆက္မႈနဲ႕ ရလဒ္အေၿဖအေပၚအေၿခခံပါတယ္၊ ပုဂၢိဳလ္ေရးမပါဘဲ လက္ေတြ႕ေလ့လာဆန္းစစ္မႈ နဲ႕စည္းမ်ဥ္းေတြကိုအသံုးခ်ၿပီးဆံုးၿဖတ္တတ္ပါတယ္၊ က်ိဳးေၾကာင္းဆက္စပ္ေတြးေခၚမႈ (logic) ကိုပိုယံုပါတယ္၊ တရားမ်ွတမႈကို ဦးထိပ္ထားသူေတြၿဖစ္ၾကပါတယ္၊ က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္မႈ (Reasonableness) ကိုတန္ဖိုးထားသူမ်ားၿဖစ္ပါတယ္၊
Feeling (F) ကေတာ့ ပုဂၢိဳလ္ေရးကို အေၿခခံၿပီး ဆံုးၿဖတ္တတ္ၾကပါတယ္၊ ေနာက္ၿပီး မိမိၾကိဳက္တာ မၾကိဳက္တာ၊ တန္ဖိုးထားမႈ နဲ႕ လူေတြအေပၚအၾကိဳးသက္ေရာက္မႈေတြကို အေၿခခံဆံုးၿဖတ္ဖို႕ႏွစ္သက္တတ္ၾကပါတယ္၊ ပုဂၢိဳလ္ေရးေပၚမွာဘဲပိုယံုၾကည္တတ္ၾကပါတယ္၊ လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိမႈ (Harmony) ကို ဦးထိပ္ထားတတ္ပါတယ္၊ ကိုယ္ၿခင္းစာတရား (Compassion) ကိုတန္ဖိုးထားသူမ်ားၿဖစ္ပါတယ္၊

ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႕ ဘယ္လိုဘဝပံုစံ (Lifestyle) ကိုၾကိဳက္ႏွစ္သက္သလဲ ဆိုရာမွာလည္း Judging (J) နဲ႕ Perceiving (P) ဆိုၿပီးႏွစ္မ်ိဳးခြဲ ထားပါတယ္၊
Judging (J) ေတြကေတာ့ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အလ်င္အၿမန္ခ်ႏိုင္သူေတြၿဖစ္ပါတယ္၊ နီးနီးကပ္ကပ္ရွိမႈအေပၚမွာ ေက်နပ္မႈရွိၿပီးေနရထိုင္ရသက္ေတာင့္သက္သာရွိတတ္ပါတယ္၊ အလုပ္လုပ္ရာမွာစိတ္လႈပ္ရွားရွဳပ္ေထြးမႈကို ေရွာင္ႏိုင္ဖို႕ စနစ္တက် ၿပင္ဆင္ၿပီးစီမံကိန္းဆြဲၿပီးလုပ္တတ္ၾကပါတယ္၊ အေသၿခာမေရရာမႈေတြအေပၚမွာ သိပ္ၿပီးစိတ္ရွည္ သည္းခံမႈမရွိတတ္ပါဘူး၊ သူတို႕အၾကိဳက္ကေတာ့ တိက်ေသၿခာမႈ ပံုစံၾကမႈေတြပါဘဲ၊
Perceiving (P) ေတြကေတာ့ ေၿပာင္းလြယ္ၿပင္လြယ္ေတြပါ၊ လိုက္ေလ်ာညီေထြအလြယ္တစ္ကူအသားတက်ေနတတ္ပါတယ္၊ ၿပင္ပပေရာဂမပါဘဲ စိတ္ထဲရွိတာကိုလုပ္ေနရရင္ေၾကနပ္ေနတတ္သူေတြၿဖစ္ပါတယ္၊ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းရွိေနတာကို ထိမ္းသိမ္းထားရတာၾကိဳက္ပါတယ္၊ ၿပီးရမယ္အခ်ိန္မွာ ၿပီးသြားဖို႕( Deadlines) ကို အာရံုထားပါတယ္၊ အဓိပါယ္ႏွစ္ခြ ၿဖစ္တတ္တဲ့ ကိစၥေတြ စကားေတြကို သည္းခံႏိုင္ၾကပါတယ္၊ အဆင္ေၿပေၿပလိုက္ေလ်ာညီေထြေနရတာၾကိဳက္ပါတယ္၊

ပါစင္နယ္လတီတိုက္ ကို ၁၆မ်ိဳးၿပန္ခြဲထားပါတယ္၊ ISTJ, ISFJ, INFJ, INTJ, ISTP, ISFP, INFP,INTP,ESTP,ESFP,ENFP,ENTP,ESTJ,ESFJ,ENFJ,ENTJ တို႕ၿဖစ္ပါတယ္၊ မၾကာခင္မိမိဟာ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႕အၾကံဳးဝင္လည္းဆိုတာ ေမးခြန္းေတြေၿဖၿပီးရင္သိလာပါလိမ့္မယ္၊
အေမရိကန္ကလူေတြကေတာ့ သူတို႕ရဲ႕စစ္တမ္းအရ E 48%, I 52%, S 75%, N 25%, T 45%, F 55%, J 55%, P 45% ရွိတယ္လို႕သိရပါတယ္၊


ကဲ..သင္ဘယ္လိုလူမ်ိဳးလဲ ဆိုတာကို ဒီမွာ စမ္းၾကည့္လိုက္ရေအာင္ (ဝက္ဆိုက္ကိုေရာက္ရင္ Do it! ကိုႏွိပ္ၿပီးေမးခြန္းေတြကိုေၿဖေပးပါ၊ ေမးခြန္းကမ်ားေတာ့ အခ်ိန္ေတာ့နဲနဲယူရပါမယ္၊)


အမKom Cbox မွာေရးသြားတာကိုေတြ႕ရာကေန ေရးဖို႕စိတ္ကူးရလာတာပါ၊ အမွားအယြင္းရွိခဲ့ရင္ကၽြန္ေတာ့တာဝန္သာၿဖစ္ပါတယ္ MBTI ႏွင့္မဆိုင္ပါ၊

ရႊင္လန္းခ်မ္းေၿမ့ၾကပါေစ..